(Ook bekend als: gedisloceerde enkel, enkelluxatie )
Wat is een ontwrichte enkel?
Een ontwrichte enkel wordt ook wel een gedisloceerde enkel of enkelluxatie genoemd. Dit houdt in dat er één of meerdere botstukken van het enkelgewricht uit positie staan. Het enkelgewricht bestaat uit het kuitbeen (fibula), het scheenbeen (tibia) en het sprongbeen (talus).
Wanneer deze botstukken niet meer in de juiste positie staan ten opzichte van elkaar, spreekt men van een ontwrichte enkel. De botstukken worden normaal gesproken door spieren, banden en kapsel bijeen gehouden. Wanneer de enkelbanden het kapsel en/of scheuren en eventueel spierverrekkingen of spierscheuringen ontstaan, zijn de botstukken in de gelegenheid om te verplaatsen.
Wat zijn de oorzaken?
In veel gevallen is een verzwikking van de enkel waarbij er één of meerdere enkelbanden scheuren de oorzaak voor een ontwrichte enkel. Een verzwikking ziet men vaak bij sporters die plotseling van looprichting veranderen, neerkomen na een sprong op een ongelijke ondergrond of in het duel met een tegenstander de enkel verzwikken.
Daarnaast kan een verkeersongeluk of een val van grootte hoogte ook leiden tot een gedisloceerde enkel. Echter, ook al een verstapping (bijvoorbeeld door een stoeprandje) kan leiden tot een ontwrichte enkel, maar dit komt niet vaak voor.
Men heeft meer kans op een verzwikking en daarmee ontwrichting van de enkel wanneer men al eerder verzwikkingen van de enkel heeft gehad, wanneer de kracht en stabiliteit van de enkel verminderd is en wanneer men hypermobiel is. Ontdek hier zes oefeningen waarmee jij de stabiliteit van de enkel kan verbeteren.
Wat zijn tekens & symptomen?
Op het moment van het trauma ervaart men een hevige en felle pijn in de enkel. De pijn voelt men in de enkel, maar kan ook uitstralen naar het onderbeen, de voet en de tenen. Het is meestal niet mogelijk om de activiteit voort te zetten of simpelweg op de enkel te gaan staan. Ook kan men de enkel niet goed bewegen. Vaak is het aanraken van de enkel al erg gevoelig. De enkel wordt dik, blauw en warm. Soms is de dislocatie van de enkel zichtbaar. Daarnaast kan men gevoels- en doorbloedingsstoornissen in de enkel hebben. Lees hier een onderzoek over de ontwrichte enkel.
Wat is de behandeling?
Wanneer er sprake is van een enkelluxatie, kan er ook sprake zijn van een breuk van de enkel. Dit kan uitgesloten worden door het maken van een röntgenfoto. De geluxeerde enkel moet door een specialist weer in de juiste positie gebracht worden. Wanneer dit niet nauwkeurig gebeurd, kan dit meer schade aan omliggende structuren, zoals bloedvaten, geven. Wanneer de enkel weer in de juiste positie staat en er geen sprake was van fracturen, is het belangrijk om de enkel de eerste tijd te blijven bewegen, maar niet zwaar te belasten. Men kan daarvoor krukken gebruiken.
Ook kan de fysiotherapeut de enkel tapen om de stabiliteit te waarborgen en de enkel wat te ontlasten. Wanneer belasten weer mogelijk is, is het belangrijk om de volledige mobiliteit van de enkel terug te krijgen en deze sterk en stabiel te maken. De fysiotherapeut kan u hierin begeleiden door middel van advies, oefeningen en manuele technieken. Het herstel is afhankelijk van welke structuren allemaal aangedaan zijn en kan weken tot maanden duren.
