Het immuunsysteem en het microbioom
Onze darmen met de daarin betrokken bacteriën zijn een zeer belangrijk onderdeel van ons immuunsysteem en daardoor essentieel voor onze gezondheid. Steeds meer onderzoeken laten zien dat verschillende (chronische) aandoeningen en ziektebeelden, waaronder ook veel pijnklachten gekoppeld zijn aan een verstoorde darmfunctie. Dit kan bijvoorbeeld liggen aan een verkeerde voeding inname. Het is daarom belangrijk om te weten hoe het darmstelsel werkt en hoe men zelf dit stelsel positief kan beïnvloeden.
We weten nu waar ons maag- darmstelsel en ons immuunsysteem uit bestaat en wat de functie is van verschillende organen in ons lichaam. In deze week gaan we iets verder in op de ‘werkers’ in onze darmen, ook wel het microbioom genoemd. Het microbioom bestaat uit verschillende micro-organismen zoals bacteriën, virussen, gisten en schimmels. Deze micro-organismen hebben een zeer grote invloed op hoe jij je voelt. Zij beschermen namelijk onze darmwand, houden deze gezond en beschermen ons samen met het afweersysteem tegen binnendringende ziekteverwekkers, (slechte) bacteriën en virussen.
Wetenschappers en onderzoekers weten hedendaags veel meer over het microbioom dan voorheen en concluderen dat dit systeem bij ieder mens uniek is. Het microbioom heeft namelijk een invloed op hoe jij je iedere dag voelt, hoe jij groeit en ontwikkeld en bepaalt mede de levensverwachting.
De samenstelling van ons microbioom is afhankelijk van verschillende factoren zoals: leeftijd, geslacht, genetische overdracht, leefomgeving, voeding en medicatiegebruik. Voldoende beweging, goede slaap en ontspanning en de juiste inname van voedingstoffen beïnvloeden ons microbioom positief.
De meeste mensen weten het misschien al, maar ons microbioom, onze darmbacteriën zijn dol op vezels. Vezels zitten onder andere in brood en andere volkoren producten, maar ook in bijna alle soorten fruit, groenten en peulvruchten. Het eten van veel verschillende soorten vezels is de beste manier om ons microbioom en dus je lichaam gezond houden. Gevarieerde vezels eten dus!!
Ook zijn er veel voedingstoffen die onze darmflora kunnen verstoren. Deze verstoring het ook wel dysbiose genoemd. Bij het geval van dysbiose ontstaat er een afname van goede bacteriën en een toename van slechte bacteriën. Vooral bewerkte zoete en vette voeding heeft een negatieve invloed op onze darmflora en microbioom. Denk hierbij vooral aan toegevoegde fabriekssuikers in bijvoorbeeld frisdrank, snoep, koek, zoet beleg en sauzen.
Wat doet het immuunsysteem?
Het immuunsysteem is een complex netwerk van cellen, weefsels en organen dat verantwoordelijk is voor het beschermen van het lichaam tegen ziekteverwekkers, zoals bacteriën, virussen, schimmels en parasieten. Het immuunsysteem heeft verschillende belangrijke functies:
- Identificatie en vernietiging van ziekteverwekkers: Het immuunsysteem kan ziekteverwekkers detecteren en onderscheiden van lichaamseigen cellen. Het maakt gebruik van verschillende mechanismen om deze ziekteverwekkers te vernietigen, zoals het fagocytoseproces waarbij immuuncellen de ziekteverwekkers opnemen en afbreken, de productie van antilichamen die zich binden aan specifieke ziekteverwekkers en de activatie van specifieke immuuncellen die de indringers aanvallen.
- Immunologisch geheugen: Het immuunsysteem heeft een vermogen tot immunologisch geheugen. Na een eerste blootstelling aan een bepaalde ziekteverwekker, zoals bij een infectie of na vaccinatie, kan het immuunsysteem specifieke “geheugencellen” aanmaken. Deze geheugencellen behouden informatie over de ziekteverwekker en zorgen ervoor dat het immuunsysteem sneller en krachtiger kan reageren bij een volgende blootstelling. Dit is de basis van immuniteit.
- Regulering en evenwicht: Het immuunsysteem moet een balans vinden tussen het effectief bestrijden van ziekteverwekkers en het voorkomen van onnodige schade aan gezonde lichaamscellen. Het heeft mechanismen om de immuunrespons te reguleren en te voorkomen dat het immuunsysteem zich tegen het eigen lichaam keert (auto-immuunreacties) of overdreven ontstekingsreacties veroorzaakt.
- Bescherming tegen kanker: Het immuunsysteem speelt ook een rol in de identificatie en eliminatie van abnormale cellen die kunnen leiden tot de ontwikkeling van kanker. Specifieke immuuncellen kunnen kankercellen herkennen en aanvallen.
Het immuunsysteem omvat verschillende soorten cellen, waaronder witte bloedcellen (zoals fagocyten, T-cellen en B-cellen), lymfeklieren, milt, thymus en het beenmerg. Deze componenten werken samen om een gecoördineerde immuunrespons te genereren wanneer het lichaam wordt bedreigd door ziekteverwekkers.
Het immuunsysteem is een essentieel systeem voor het behoud van de gezondheid en het welzijn van het lichaam. Het beschermt ons tegen infecties en speelt een cruciale rol in de genezing en het herstel van ziekten.
Wat doet het microbioom?
Het microbioom helpt mee bij onze spijsvertering. Samen met de rest van spijsverteringstelsel waarover eerder een video is geweest, breken de bacteriën voedsel af en zetten dit om in energie. De bacteriën halen essentiële voedingstoffen uit ons voedsel en verteren de slechte (toegevoegde) suikers. Tijdens deze processen komen allemaal nuttige stoffen vrij die de conditie van de darmwand positief beïnvloeden. Dit heeft weer een positief effect op onze stoelgang.
Het microbioom staat constant in contact met ons immuunsysteem. Zij zijn samen verantwoordelijk voor het afweren van ziekteverwekkers, slechte bacteriën en virussen. Een gezond immuunsysteem en microbioom verkleint hierdoor de kans op chronische (darm) ontstekingen en de daarbij horende pijn, voorkomt allergische reacties en verschillende auto-immuunziektes.
Buiten de samenwerking met het immuunsysteem communiceert het constant met het zenuwstelsel en onze hersenen. Onze hersenen zijn namelijk verbonden met ons darmstelsel door de langste en misschien wel belangrijkste hersenzenuw, de nervus vagus. Deze belangrijke hersenzenuw is al eerder aan bod gekomen en zal komende weken nog veel vaker aan bod komen. Alvast onthouden deze naam dus! Door nieuwe kennis en inzichten over het microbioom en daaraan gekoppelde ziektebeelden en aandoeningen noemen wetenschappers de darmen ook wel ‘het tweede brein’.
Het maag-darm stelsel en de hersenen communiceren continu met elkaar. Het geeft signalen als er ziekteverwekkers zijn binnengedrongen, wanneer voeding bedorven is en wanneer er toxische stoffen het lichaam dreigen binnen te dringen. Ook geeft het signalen wanneer je honger, maar ook stress hebt. Denk hierbij aan dunnere ontlasting door een versnelde peristaltiek door de aanmaak van de hormonen adrenaline en cortisol.
Wil jij meer weten over het immuunsysteen en het microbioom? Bekijk dan dit artikel!
Pijn Reset Community
Wil jij van jouw (pijn)klachten af komen en heb jij hiervoor al alles geprobeerd? In deze nieuwe, innovatieve methode (Pijn Reset Community) worden alle aspecten doorlopen voor het oplossen van chronische (pijn)klachten.