Wat we met een ketogeen dieet doen, is eigenlijk voedselschaarste nabootsen zonder dat we eigenlijk honger lijden. We schrappen de koolhydraten en vervangen die door gezonde vetten. Ook intermittent fasting is een tactiek om voedselschaarste na te bootsen. Eigenlijk hebben we hier een oer-Hollandse term voor, namelijk: vasten. Veel magazines en tv-programma’s hebben hier de laatste tijd positief over gesproken. In ziekenhuizen in Duistland wordt het al effectief toegepast bij reumapatiënten en in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) is wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de effecten van vasten tijdens een chemokuur bij borstkanker.
Intermittent fasting en het immuunsysteem
Hanno Pijl en oncoloog Judith Kroep zijn arts-onderzoekers en werken samen met de bekende wereldautoriteit Valter Longo. Hij is op het gebied van vasten de bedenker van intermittent fasting. Valter deed onderzoek bij muizen en de resultaten hiervan waren veelbelovend. Toen besloten Pijl en Kroep het onderzoek bij mensen te doen. Pijl: “Wanneer we muizen laten vasten, komt er elke keer hetzelfde resultaat uit.
Ze leven langer en als je ze daarnaast chemotherapie geeft voor tumoren, groeien de kankercellen minder hard.” Kroep geeft als onderbouwing: “Kankercellen groeien van calorieën en voedingsstoffen. Wanneer je dus niet eet, hebben ze hier meer moeite mee. Ze gaan dan in een soort rust-/herstelfase. We zien bij proefdieren dat als je gedurende de chemotherapie vast, tumorcellen sneller afsterven.”
De wetenschapper Valter Longo denkt dat dit iets kan veranderen in de wereld. “Er zal veel weerstand komen tegen deze veranderingen, omdat we leven in een wereld van medicijnen. De farmacie is zo machtig, dat die er alles aan probeert te doen om dit tegen te houden. Medicijnen maken je in 90% van de gevallen niet beter. Je lichaam wordt er alleen maar slechter van.
Voor mij is het in ieder geval duidelijk geworden dat er veel dingen op een andere manier kunnen. Maar je moet voor veranderingen open staan en oude gewoontes, waarvan jij dacht dat ze goed voor je waren, naast je neer kunnen leggen. Dokters beginnen te beseffen dat het onderbroken vasten een manier is om dingen anders te gaan doen.
Wat is intermittent fasting?
Intermittent fasting is eigenlijk gewoon vasten, dus een bepaalde periode niet eten. Dit kun je tijdelijk toepassen of dagelijks meenemen in je leefstijl. Er zijn verschillende varianten: van zestien uur vasten tot enkele dagen vasten (wat behoorlijk extreem is). Intermitterend vasten geeft je lichaam ‘gezonde’ stress waardoor het terug in overlevingsmodus schiet, net zoals het deed tijdens de oertijd.
Intermittent fasting zegt niet wat je wel of niet moet eten, maar vooral wanneer je moet eten. Daarom is het niet echt een dieet, maar eerder een eetstrategie die je op verschillende methoden kunt toepassen. Eigenlijk is het vrij eenvoudig toe te passen om je gezondheid een boost te geven of om chronische klachten onder controle te krijgen. En nog een mooi voordeel: het is helemaal gratis.
Wanneer ons lichaam in de overlevingsmodus gaat, bereidt jouw lichaam zich voor op de jacht naar voedsel. De jagers en verzamelaars moesten vroeger op zoek naar voedsel, maar tegenwoordig is al het eten direct voorhanden. Door vasten toe te passen, haal je de energie uit je vetreserves.
Voor veel mensen is het ongeloofwaardig dat niet eten gezond voor je kan zijn. Vaak komt dit doordat we simpelweg gewoontes hebben aangeleerd. Zoals je hierboven kon lezen, blijkt echter wel dat het vele gezondheidsvoordelen heeft. Lees hier een wetenschappelijk artikel over intermittent fasting en pijn.
De fysiologische voordelen van intermittent fasting
Het toepassen van intermittent fasting kan dus verschillende positieve effecten hebben op jouw lichaam. Met name op cel- en moleculair niveau. Hieronder probeer ik zo duidelijk mogelijk te omschrijven wat er precies gebeurt:
Celreparatie
Ons lichaam is elke dat bezig onze cellen te herstellen en te vernieuwen. Als je vast, ontstaan er verschillende herstelprocessen zoals autofagie. Je lichaam wordt schoongemaakt op celniveau van oude en beschadigde eiwitten.
Groeihormonen worden aangemaakt
Wanneer je een periode niet eet, produceert je lichaam extra groeihormonen. Wist je dat dit zelfs vijf keer zoveel kan zijn? Dit heeft als effect dat we meer vet verliezen en meer spiermassa ontwikkelen.
Insulinegevoeligheid verbetert
De insulinegevoeligheid verbetert en de insulinespiegel daalt. Hoe lager de insulinespiegel, des te makkelijker we vetreserves kunnen aanspreken voor brandstof.
Genexpressie
Vasten kan ervoor zorgen dat bepaalde genen geactiveerd worden. Deze genen hebben een positieve invloed op je immuunsysteem en op het verouderingsproces van je cellen.
Vasten en Migrating Motor Complex
Tijdens het intermittent vasten zal je merken de buik geluiden gaat maken. Je denkt dan misschien dat de buik “knort” en aangeeft dat je honger hebt. Dat is niet het geval. Het verschijnsel waar dit door veroorzaakt wordt heet “Migrating Motor Complex”. Dit zijn cycli van peristaltische bewegingen van 2 uur. De functie van het MMC is het schoonhouden van de darmen, waarbij de laatste resten van de maaltijd en bacteriën en andere afvalstoffen naar de dikke darm gebracht worden om zo via de ontlasting het lichaam te verlaten.
Intermittent fasting en de voordelen voor je gezondheid
1. Je leeft langer
Wetenschappelijke studies laten zien dat ratten die aan intermittent fasting deden, langer leefden dan de dieren die alles konden eten. Of dit bij mensen ook zo is, moet nog onderzocht worden maar dit lijkt wel aannemelijk.
2. Je valt af
Door te vasten, beperk je de calorie-inname en je krijgt minder eetlust. Wanneer je gedurende de dag minder calorieën binnenkrijgt, dan val je af. Een voordeel is dat je niet echt een dieet hoeft te volgen.
3. Het maakt je hart gezond
Door intermittent fasting neemt het slechte LDL-cholesterol in je bloed af. De kans op hart- en vaatziekten wordt hierdoor kleiner.
4. Ontstekingen in je lichaam worden verminderd
Ontstekingen zijn vaak het probleem bij (chronische) ziekten. Door te vasten, worden ontstekingen in je lichaam minder waardoor de kans op ziekten kleiner wordt.
5. Hersenfunctie verbetert
Door intermittent fasting zou je het BDNF-hormoon stimuleren. Hierdoor kunnen er nieuwe zenuwcellen ontwikkelen. Vaak voelen mensen zich fitter en minder moe.
Module intermittent fasting
In mijn boek en de Pijn Reset Community kom ik uitgebreid terug op de invloed van intermittent fasting op chronische pijn. Hierin vertel ik je de fysiologische effecten en hoe je dit op een verantwoorde manier kunt opbouwen.
