Revalidatie Na Het Coronavirus (COVID-19)

Waarom fysiotherapie na het coronavirus?

Revalidatie na het coronavirus is van essentieel belang. Patiënten die besmet zijn met het coronavirus en hierdoor in het ziekenhuis worden opgenomen, moeten zo snel als hun toestand het toelaat, fysiotherapie krijgen. Ernstig zieke patiënten die beademd worden en lang in het ziekenhuisbed liggen, krijgen te maken met ademhalingsproblemen en fysieke problemen doordat zij langdurig inactief zijn. Fysiotherapeuten kunnen hier een enorme meerwaarde hebben voor patiënten en hun zorg. Dit stellen fysiotherapeuten en onderzoekers van het Radboud-UMC in een gezamenlijk behandeladvies.

Het is gemakkelijk om in deze tijd van crisis de lange-termijn effecten van een ziekenhuisopname voor corona patiënten niet als prioriteit te zien. Echter, vanuit de wetenschappelijke literatuur over de SARS-uitbraak in 2003, weten we dat dit in de zwaarst getroffen landen grote gevolgen had voor de inrichting van de revalidatiezorg. Zorgsystemen bleken onvoldoende toegerust om de lange-termijn gevolgen van SARS adequaat te behandelen. Door het grote aantal corona patiënten op de IC kunnen we ook in Nederland een toename verwachten van het aantal patiënten dat revalideert na IC-opname. Het is daarom van belang hier tijdig op in te spelen.

Gratis webinar – revalidatie na het coronavirus

Wat kan fysiotherapie betekenen?

Wanneer je een lange periode opgenomen bent geweest in het ziekenhuis kan het herstel lang duren. Fysiotherapie is vrijwel noodzakelijk om te revalideren van het coronavirus. Klachten die de fysiotherapeut kan aanpakken zijn:

Verminderde ademspierkracht
Verminderde longcapaciteit
Kortademigheid
Spieren die verzwakt zijn – afname spierkracht
Verminderde conditie (uithoudingsvermogen)
Pijn en/of stijfheid van het gehele lichaam
Algehele vermoeidheid
Algemeen dagelijkse activiteiten niet meer kunnen uitvoeren
Depressie en/of angstgevoelens
Posttraumatische stresssyndroom

Het maakt niet uit of je nu wel of niet in het ziekenhuis hebt gelegen. Fysiotherapie is belangrijk voor revalidatie na het coronavirus. Wij zorgen ervoor dat je jouw dagelijkse activiteiten en hobby’s weer op kunt pakken.

Hoe is het revalidatieproces opgebouwd?

Uitgebreid intakegesprek:

Vragenlijsten (0-meting)
Lichamelijk onderzoek
Conditietest
Krachttest

Behandeling vindt plaats in de fysiotherapiepraktijk, 1 of 2 x per week afhankelijk van de ernst en verloop van het herstel. Dit geldt voor een periode van 6-12 weken.

Evaluatie na 6 en 12 weken:

Vragenlijsten (tussenmeting)
Lichamelijk onderzoek
Conditietest
Krachttest

Na deze metingen gaan we evalueren en waar nodig gaan we hierop bijsturen. Soms is het noodzakelijk andere disciplines in te schakelen.

3^e evaluatiemeting na 26 weken

Vragenlijsten (eindmeting)
Lichamelijk onderzoek
Conditietest
Krachttest

Wanneer het behandeldoel bereikt is kunnen we de behandeling stoppen. Wanneer dit niet is bereikt kunnen we verlenging aanvragen bij de specialist voor 50 behandelingen en maximaal 26 weken.

Revalidatie na opname ziekenhuis (IC)

Patiënten die besmet zijn met het coronavirus en hierdoor in het ziekenhuis worden opgenomen, moeten zo snel als hun toestand het toelaat, fysiotherapie krijgen. Revalidatie na het Coronavirus is erg belangrijk. Zieke patiënten die beademd worden en lang in het ziekenhuisbed liggen, krijgen te maken met ademhalingsproblemen en fysieke problemen doordat zij langdurig inactief zijn. Fysiotherapeuten kunnen hier een enorme meerwaarde hebben voor patiënten en hun zorg. Dit stellen fysiotherapeuten en onderzoekers van het Radboud-umc in een gezamenlijk behandeladvies.

Om deze reden hebben de onderzoekers, onder wie IC-fysiotherapeut Karin Felten-Barentsz en onderzoeker Thomas Hoogeboom, een nationaal behandeladvies opgesteld waarin vier fases van behandeling onderscheiden worden. Het is nodig tijdig voorbereid te zijn op de toestroom van een groot aantal patiënten.

De fase in de revalidatie bij Corona-patiënten

Fase 1: Patiënt op de IC die in buikligging wordt beademd
Geen behandeling, vanwege de schaarste van persoonlijke beschermingsmiddelen en het risico op virusoverdracht. Patiënten verliezen in deze fase veel spiermassa, maar de kans op contracturen (een verkorting van spier of pees waardoor bewegingsbeperking optreedt) is klein in deze toestand. Verpleegkundigen kunnen eventueel gewrichten passief bewegen.

Fase 2: Patiënt op IC die in verbeterde toestand is
In deze fase is de patiënt herstellende. De patiënt komt in aanmerking voor fysiotherapie om vroege mobilisatie en activatie te bevorderen, maar wordt de beademingsmachine niet losgekoppeld. Uiteraard moet ook hier gekeken worden naar de infectiepreventiemaatregelen.

Fase 3: Herstel na Intensive Care
Deze groep heeft in eerste instantie weinig energie. Iemand die een hele dag op bed rust, verliest dagelijks ongeveer 5% van zijn totale spiermassa en algemene conditie. Deze patiënten krijgen oefeningen gericht op het verbeteren van de longfunctie, door het versterken van de ademhalingsspieren, het beter ophoesten van slijm en dieper ademhalen waardoor de ventilatie van de longen verbeterd wordt. Ook krijgen zij bewegingsoefeningen. Waar mogelijk, gebeurt dit via folders, online video’s en telerevalidatie.

Fase 4: Natraject
Patiënten die ernstig ziek zijn geweest hebben ook na hun ziekenhuisopname intensieve revalidatietherapie nodig. Zij kunnen na Intensive Care opname als gevolg van langdurige fysieke inactiviteit door ziekte ademhalingsklachten hebben. Dit is het zogenoemde Post Intensive Care Syndroom (PICS). Het herstel kan maanden tot jaren duren, waarbij goede begeleiding noodzakelijk is.

Deze aanbevelingen worden ondersteund door het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF), de Nederlandse Verenging voor Ziekenhuisfysiotherapie (NVZF) en de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC). Het behandeladvies is opgesteld door Radboudumc-onderzoekers vanuit de onderzoeksgroep Paramedische Wetenschappen binnen de afdelingen Revalidatie en IQ healthcare: fysiotherapeuten Karin Felten-Barentsz, Roel van Oorsouw, Emily Klooster en Niek Koenders, allen gespecialiseerd in IC- en/of hartlongfysiotherapie, en onderzoekers Thomas Hoogeboom en Philip van der Wees.

Binnen Fysiotherapie4all zijn we momenteel druk bezig om door middel van regionale samenwerkingsverbanden hoogstaande revalidatie-protocollen op te stellen, en onze praktijken hiervoor op grotere schaal startklaar te maken. Dit doen we in samenwerking met ervaren fysiotherapeuten op het gebied van (hartlong-)revalidatietrajecten, maar ook zoeken we hierbij samenwerking met vele andere zorg professionals op verschillende vlakken in ons werkgebied. Zorgvuldige communicatie met deze collega’s, maar ook met huisartsen of medisch specialist in het ziekenhuis, staan voor ons altijd – maar zeker nu – hoog in het vaandel. Bij iedere individuele patiënt zal de afstemming tussen de verschillende vakgebieden die betrokken (moeten) worden in een revalidatietraject, zorgvuldige aandacht krijgen en steeds op maat worden afgestemd. Lees hier een onderzoek ‘revalidatie na het coronavirus‘.

Vergoeding van revalidatie na corona

Wanneer je moet revalideren nadat je een corona infectie hebt doorgemaakt hebt je recht op vergoedingen voor fysiotherapie. Jouw huisarts/specialist bepaalt of je recht hebt op een doorverwijzing. Als je een doorverwijzing hebt kun je hiermee naar jouw fysiotherapeut in de buurt. Wanneer jij in aanmerking komt voor revalidatie na het coronavirus heb je recht op:

Maximaal 50 behandelingen fysio- of oefentherapie
Maximaal 10 uur ergotherapie
Maximaal 7 uur naar de diëtist
Logopedie voor de zorg die nodig is

Je hebt recht op deze zorg voor maximaal 6 maanden. De huisarts of medisch specialist kan de vergoeding één keer verlengen met 6 maanden wanneer noodzakelijk.