Het fysiologisch effect van koudetraining
In onderstaande video vertelt Wiebe Otten alles over de impact van kou op je lichaam. Hij is een ervaringsdeskundige en specialist op het gebied van ademhaling en koudetraining.
Wil jij meedoen met een van onze workshops over ademhaling en koudetraining? Bekijk hier de workshop.
Met koudetraining…
- Verminder je ontstekingseiwitten
- Versterk je het immuunsysteem
- Ontwikkel je een toename van bruinvet
- Train je het bloedvatensysteem
- Verhoog je het de metabolische activiteit
- Krijg je regie over pijn en stress
Het bloedvatensysteem
De bloedvaten verdelen het bloed vanuit ons hart over het hele lichaam. Bloed moet voortdurend stromen om zuurstof en voedingsstoffen naar organen en weefsel te transporteren. De totale lengte van ons bloedvatensysteem is 100.000 kilometer. Als je het bloedvatensysteem eruit zou halen en deze om de aarde zou wikkelen dan kun je 2,5 keer de aarde rond. Dit is echt gigantisch en daarom moeten we ook goed voor dit systeem zorgen.
Door blootstelling aan kou, bijvoorbeeld door een koude douche te nemen, sluit je lichaam automatisch de bloedstroom naar de minder vitale lichaamsdelen. Dat is nodig, omdat je niet kouder mag worden dan 35 °C. Het is belangrijker dat je hart goed blijft pompen, dan dat je kleine teen voldoende doorbloeding heeft. Je lichaam is ‘voorgeprogrammeerd’ om je hart, en andere vitale delen, voorrang te geven. Je armen en benen krijgen minder bloed, daar vernauwen de vaten. Zo hebben de vitale lichaamsdelen voldoende doorbloeding. Armen en benen beginnen te tintelen en het kan ook branderig aanvoelen. Als na deze blootstelling aan kou het lichaam weer warm wordt dan gaan de vaten weer open en komt de doorbloeding op gang.
Met koudetraining train je je bloedvaten door ze krachtig te laten sluiten en daarna weer te laten openen. Je kunt dit vergelijken met het trainen van je spieren. Armspieren train je door bijvoorbeeld jezelf op te drukken. In het begin heb je spierpijn maar na het herstel worden je armen er sterker van. En zo is het ook met de bloedvaten. Zoals je profijt hebt van sterke armen, ook op momenten dat je je niet opdrukt, heb je ook profijt van openstaande bloedvaten, zonder dat je de kou ingaat.
In het menselijk lichaam stroomt ongeveer 5 tot 6 liter bloed. Bloed bestaat voor 55 procent uit plasma en voor 45 procent uit bloedcellen. Plasma bestaat voornamelijk uit water met mineralen, koolhydraten, vitaminen, vetten, hormonen en meer dan honderd verschillende eiwitten. Er zijn drie soorten bloedcellen: bloedplaatjes, rode bloedcellen en witte bloedcellen. De bloedplaatjes helpen bij genezing van wonden door ervoor te zorgen dat het bloeden stopt en er een korst ontstaat. Rode bloedcellen nemen zuurstof op in de longen en vervoeren deze naar de organen. Witte bloedcellen zijn een verzamelnaam voor verschillende cellen. Deze cellen zijn groter dan rode bloedcellen en je hebt er minder van. Witte bloedlichaampjes – zoals ze ook wel worden genoemd – verdedigen het lichaam tegen infecties met lichaamsvreemde stoffen en indringers zoals bacteriën, virussen, parasieten, schimmels en gisten. Bij een infectie hebben we ook meer witte bloedcellen, het lichaam maakt ze als reactie op de infectie aan.
Het interessante hiervan is, dat mensen die dagelijks een koude douche nemen meer witte bloedcellen hebben. Dat blijkt uit een onderzoek door een trombose-onderzoeksinstituut (documentatiecentrum, 1994). De onderzoekers verklaren de toename van witte bloedcellen door de activatie van het immuunsysteem. Deze activatie leidt tot vrijlating van meer witte bloedcellen. Lees wetenschappelijk artikel over koudetraining en pijn.
Opbouw koudetraining
Hieronder zie je een schematische weergave staan voor het opbouwen van koudetraining. Zorg dat je altijd je ademhaling onder controle probeert te houden. Je lichaam ervaart de kou als een ‘acute’ stressor. Door bewust je mind en ademhaling onder controle te houden zal je zien dat je in staat bent je autonome zenuwstelsel te beïnvloeden. Eigenlijk geld dit voor alle stressoren die je in het dagelijks leven ervaart. Of je nu stress van je buurman hebt, je werk of van je relatie. Je kunt zelf invloed uitoefenen door je mind en ademhaling ‘bewust’ te controleren. Hierdoor zal je meer invloed uitoefenen op het rust (parasympastisch) zenuwstelsel.
Neem eens een koude douche
Douche warm, zoals je dat altijd doet. Begin dan, met de warme douche nog aan, ademhalingsoefeningen te doen. Adem in en verleng je uitademing. Diep in, vervolgens de uitademing goed verlengen. Maak ongeveer zes tot tien ademhalingen in een minuut. Zet de douchekraan dan op koud. Je gaat dan automatisch sneller ademen en schrikt een beetje van de kou. Dan is het belangrijk om weer rustig te gaan ademen. Op het moment dat je merkt dat je jouw ademhaling onder controle hebt, voelt de kou ook anders aan. Als je moeite hebt om de douche in één keer op koud te zetten, dan kun je hem in twee of drie stappen koud zetten. Ook kun je beginnen met je voeten onder de koude straal te houden, dan je handen en je armen en zo verder opbouwen tot je met je hele lijf onder de koude douche staat. Probeer de tijd van het koud douchen op te bouwen, begin bijvoorbeeld met 30 seconden, de week erna met bijvoorbeeld 1 minuut.
Koudetraining in de Pijn Reset Methode
In mijn boek en onze online programma’s helpen wij je om (chronische) pijn te verminderen of zelfs te verhelpen. De Pijn Reset Methode is een online programma waarin we jou stap-voor-stap gaat begeleiden naar herstel. Het item koudetraining komt hierin ook uitgebreid aan bod.
De fysiotherapeuten van fysiotherapie4all zijn gespecialiseerd in het behandelen van chronische pijn. Maak snel een afspraak voor fysiotherapie bij een van onze specialisten.