Bij de ziekte van Sever raakt de groeischijf van de hiel geïrriteerd door een te grote trekkracht van de achillespees. Deze aandoening komt dan ook veel voor bij kinderen en adolescenten in de perioden van snelle groei. Bij deze aandoening ontwikkel jij gradueel pijnklachten aan de achterkant van de hiel of achillespeesregio. Deze blessure lost zich dan ook gradueel op. Dit houdt in dat de pijnklachten verminderen op het moment dat jouw skelet volledig is volgroeid. In veel gevallen duurt dit 6 – 12 maanden, maar dit kan ook 2 jaar duren.
(ook bekend als: Sever Schinz syndroom, Morbus Sever, calcaneal apophysitis, apophysitis calcanei)
Wat is de ziekte van Sever?
Wanneer de spanning te groot/krachtig is of herhaald en langdurig wordt uitgevoerd, kan de groeischijf van de hiel geïrriteerd raken. Deze irritatie kan resulteren in pijn en soms kan er een botachtig uitsteeksel aan de achterkant van de hiel ontstaan. Deze blessure wordt de ziekte van Sever genoemd.
Bij personen waarbij het skelet nog niet volgroeid is, bevindt zich op de plek waar de achillespees zich vasthecht op het bot een groeischijf. Deze groeischijf bestaat voornamelijk uit kraakbeen. Elke keer als de kuitspieren aanspannen, trekken de spieren aan de achillespees. Deze achillespees rekt weinig uit, waardoor er een grote trekkracht op de groeischijf van de hiel komt te staan.
De ziekte van Sever komt typisch voor bij kinderen of adolescenten in perioden van snelle groei. Dit komt doordat de spieren en pezen strakker en relatief korter worden, wanneer de botten langer worden. Met als resultaat dat er meer spanning op de groeischijf van de hiel komt te staan.
Wat zijn de oorzaken van de ziekte van Sever?
Deze blessure ontstaat meestal door herhaalde of langdurige activiteiten die de achillespees veel belasten en zo een grote trekkracht op de groeischijf uitoefenen. Dit komt typisch voor gedurende periodes van snelle groei. De belastende activiteiten (of sporten) bevatten meestal overmatig lopen, rennen of springen. Deze blessure wordt het meeste gezien bij jonge atleten in de sprong-sporten, zoals: voetbal, basketbal, netbal en atletiek.
Welke factoren kunnen bijdrage tot het ontwikkelen van de ziekte van Sever?
Er zijn verschillende factoren die personen gevoelig maken voor het ontwikkelen van deze klacht. Hierdoor kan het zijn dat de blessure snel zal optreden. Deze factoren worden door de fysiotherapeut vastgesteld en gecorrigeerd. Sommige van deze factoren bevatten:
- Gewricht stijfheid (voornamelijk de enkel)
- Verkorte spieren (voornamelijk de kuitspieren)
- Verkeerde of te zware training
- Inadequate warming up
- Spierzwakte (voornamelijk de kuitspieren)
- Slechte biomechanica
- Verkeerde onderste lidmaatstatiek (platvoet etc.)
- Slecht schoeisel
- Slechte trainingsondergrond
- Slechte proprioceptie, balans of core-stabiliteit
- Te weinig onderste lidmaat kracht en stabiliteit
- Snelle groei
- Leeftijd
- Te weinig rustmomenten tussen training sessies
- Inadequate revalidatie na een eerdere enkel blessures
Wat zijn tekens & symptomen van de ziekte van Sever?
Personen met de ziekte van Sever ontwikkelen gradueel pijnklachten aan de achterkant van de hiel of achillespeesregio. Bij minder ernstige gevallen zal een persoon weinig pijn ervaren, maar voornamelijk last hebben van een stijfgevoel in de hielregio. Dit stijve gevoel neemt toe tijdens de rust NA activiteiten die veel/sterke activiteit van de kuitspieren vereisen en piekt meestal ’s morgensvroeg na het opstaan. Deze activiteiten kunnen bijvoorbeeld zijn: lopen, rennen (op oneffen oppervlakte, heuvel op) en springen.
De pijn geassocieerd met deze aandoening kan opwarmen met activiteit in de begin fase van het letsel. Wanneer de aandoening langer aanwezig blijft, verandert vaak het beeld en ervaart de persoon voornamelijk klachten/toename van de klachten tijdens sport en activiteiten. De pijn kan ook toenemen wanneer men kuitspier oefeningen of een kuitspierstretch uitvoert. Bij ernstige gevallen kan de persoon gaan hinken, niet meer op de hiel steunen of geen gewicht meer zetten op het aangedane been om zo de pijn te vermijden. De pijn kan ook toenemen wanneer men lokale druk uitoefent op de achillespeesregio of op het uitstekende botstuk. Deze blessure ontstaat gradueel en kan in één of in beide benen optreden.
Wat is de prognose van de ziekte van Sever?
Het is een zelflimiterende blessure. Deze blessure lost zich gradueel op, wanneer het skelet maturiteit bereikt (volgroeid). Dit neemt meestal 6-12 maanden in beslag, maar kan ook tot wel twee jaar duren. Met gepaste behandeling kunnen de symptomen/klachten opgelost worden in een aantal weken. Personen met deze blessure genezen gradueel totdat ze terug zijn op hun oorspronkelijke functieniveau.
Welke fysiotherapeutische behandeling wordt er toegepast?
Fysiotherapeutische behandeling van personen met de ziekte van Sever is noodzakelijk voor een snel herstelproces, optimale uitkomst en om de kans op het opnieuw optreden van de aandoening te verminderen. De fysiotherapeutische behandeling kan bestaan uit:
- Weke delen massage (soft-tissue)
- Dry Needling therapie
- Triggerpointtherapie (manueel)
- Elektrotherapie (bijv. Ultrasound)
- Hielverhoging
- Nachtsplint
- Medical taping of easytaping
- Gewricht mobilisatie
- Stretching
- Ijs of warmte therapie
- Progressieve oefeningen om flexibiliteit, kracht en balans te bevorderen
- Advies
- Training en activiteit aanpassingen
- Biomechanische correctie (zooltjes)
- Schoeisel advies
- Graduele opbouw van loopactiviteiten (loopschema)
Welke andere behandeling bestaat er?
In sommige gevallen wordt de patiënt doorverwezen naar een podotherapeut. Hier wordt de voetbiomechanica gecorrigeerd. De behandelend fysiotherapeut zal de patiënt doorsturen indien dit een vereiste is.
Welke oefeningen kan ik doen?
De fysiotherapeut zal de oefeningen selecteren en deze duidelijk uitleggen. De oefeningen worden meestal 1-3x per dag uitgevoerd en mogen geen toename in de klachten veroorzaken. Mogelijke oefeningen kunnen zijn:
Kuitspier stretch met handdoek
Zit met het been gestrekt. Hang het midden van de handdoek om de voorvoet en houd beide uiteinden vast. Gebruik Uw voet, enkel en de handdoek om de tenen naar u toe te trekken. Zorg dat u een middelmatige stretch ter hoogte van de kuitspier en of achillespees voelt. Houd deze stretch 5 sec aan en herhaal dit 10x, zonder toename van pijn.
Kuitspier stretch met teraband/elastiek
Zit met het been gestrekt. Hang het midden van de teraband om de voorvoet en houd beide uiteinden vast. Gebruik de teraband om de tenen naar u toe te trekken. Beweeg met de voet en enkel tegen deze weerstand omlaag/van u af (gas geven). Beweeg tot het einde en laat vervolgens het elastiek van de teraband uw enkel langzaam weer omhoog trekken naar de startpositie. Herhaal dit 10-20x zonder toename van pijn.
Bridging
Lig plat op de grond met de knieën gebogen zodat ook de voeten plat op de grond gesteund staan. Til langzaam het zitvlak van de grond totdat de knieën, heup en schouders zich in 1 rechte lijn bevinden. Span de bilspieren aan tijdens deze beweging. Houd deze rechte lijn 2 seconde vol in de lucht en laat vervolgens het zitvlak zakken. Herhaal dit 10 keer zonder toename van pijn.
Lees meer over enkelklachten.
Bekijk hier een onderzoek over de ziekte van Sever.
