Ontdek alles over een ontstoken achillespees
Heeft u achillespees pijn? Ontdek alles over klachten aan de achillespees in deze video waarin fysiotherapeut Maikel uitleg geeft.
Overbelasting van de achillespees
De achillespees vormt de overgang tussen de kuitspier en de hak – de achillespees verbindt deze. Deze pees zorgt voor de krachtenoverdracht van de spier op het bot. Kenmerkend van een pees is dat hij minder goed doorbloed is dan een spier. Het nadeel hiervan is dat de hersteltijd bij een blessure van een overbelaste achillespees ook langer is dan bijvoorbeeld bij een spierblessure. Het is niet altijd bekend, maar de achillespees is de sterkste pees in het menselijk lichaam. Deze grootste pees is ook een kwetsbare plek voor velen.
De achillespees staat ook bekend als achillespees tendinitis en peesontsteking.
Wat is een achillespees ontsteking?
De achillespees (Achilles tendon) kan ontstoken raken. Men spreekt dan ook wel van een tendinitis van de achillespees. Bij een achillespeesontsteking kan zowel de pees zelf als de beschermlaag om de pees (peesschede) ontstoken raken. De peesschede fungeert als een extra beschermlaagje voor de pees.
Een andere blessure van de achillespees is de tendinose. Dit is een ander type letsel! Hierbij is er geen sprake van een ontsteking, maar van degeneratie. Dit wil zeggen dat de kwaliteit van de pees achteruit gaat, maar hierbij ziet men dus geen ontstekingsverschijnselen. Daarnaast kan de achillespees ook nog (gedeeltelijk) scheuren en dit wordt een partiële achillespeesruptuur genoemd. Of een ruptuur bij een volledige scheur van de achillespees.
klachten & pijn achillespees
Bij een pijnlijke achillespees en blessure aan de achillespees zijn vaak de typische ontstekingsverschijnselen zichtbaar: pijn, roodheid, zwelling en warmte. De pijn bevindt zich ter hoogte van de achillespees. Vaak is er sprake van een stekende pijn en/of een zeurende pijn. Deze kan zowel bij inspanning als in rust optreden. Ook kan de achillespees lokaal rood en warm worden en zwellen. Vaak voelt de pees ook stijf en heeft men vooral bij de eerste paar passen in de ochtend of na een tijd gezeten te hebben moeite om te lopen. Activiteiten waarbij de krachten op de pees groot zijn, zoals bij rennen of springen, verergeren de pijn. Door de stijfheid kan er ook een bewegingsbeperking van de enkel ontstaan.
Achillespees klachten verdwijnen vaak niet vanzelf door bijvoorbeeld alleen rust te nemen. Uit onderzoek blijkt dat een actieve behandeling een achillespeesblessure in veel gevallen sneller zal verhelpen.
Wat zijn de oorzaken van een overbelaste achillespees?
Een achillespeesontsteking is veelal het gevolg van herhaaldelijke overbelasting op de pees. Er bestaan sporten waarbij er een verhood risico bestaat op een ontsteking van de achillespees. Een goede warming up voor het sporten is altijd aan te raden. Echter, niet alleen fanatieke sporters kunnen hier last van krijgen, ook andere oorzaken kunnen leiden tot een overbelaste achillespees. Hierbij kan gedacht worden aan:
- het te snel of verkeerd opbouwen van sportbelasting
- verkeerd schoeisel zowel tijdens lopen of tijdens de ene of andere sport
- verkeerde stand van de voet
- overgewicht
- op een scheef wegdek hardlopen
- instabiele enkel
- veelvuldig springen/sprinten (een plotselinge samentrekking van de spier)
- stijve kuitspieren
Ook een acute overbelasting kan tot een ontsteking leiden. Wanneer men bijvoorbeeld een trap op de pees krijgt tijdens een voetbalwedstrijd, kan dit tot een acute ontsteking leiden. Een ontsteking is eigenlijk een reactie van het lichaam op de overbelasting. Door de ontsteking maakt het lichaam het wondgebied schoon en zorgt deze ervoor dat de pees weer herstelt. Wanneer men dezelfde (over)belasting blijft doorvoeren, vertraag dit het weefselherstel en kan er een blessure ontstaan, bijvoorbeeld in de vorm van een chronische ontsteking.
Behandeling van een achillespeesontsteking
Een eenmalige overbelasting op de achillespees, kan in principe vanzelf herstellen indien men voldoende rust neemt na de overbelasting. Toch ziet men vaak dat men herhaaldelijk blijft overbelasten (omdat men zich soms niet bewust is van de overbelasting), waardoor het ontstekingsproces continue aangewakkerd wordt. Om langdurige klachten te voorkomen is het zaak tijdig contact op te nemen met een specialist. Men kan een huisarts raadplegen of direct contact opnemen met een fysiotherapeut.
De behandeling van deze blessure bestaat voornamelijk uit:
- Advies bij achillespeesblessure
We geven advies over hoe de belasting op de achillespees vermindert kan worden en wanneer men de belasting weer langzaam mag opbouwen. We kijken samen naar de belasting en belastbaarheid. Een snelle opbouw zal in dit geval niet de voorkeur hebben. In eerste instantie kan men bijvoorbeeld starten met een lange wandeling, in plaats van een snelle sprint of een heuvel oprennen. Wij passen het opbouwschema na een achillespeesblessure aan op de leefstijl en fysieke gesteldheid. - Shockwave therapie
Deze therapie kan het ontstekingsproces aanwakkeren, juist om het lichaam weer aan te zetten om het weefsel schoon te maken. Hierbij wordt gebruik gemaakt van hoogenergetische geluidsgolven. - Manuele mobilisaties/manipulaties
Wanneer bijvoorbeeld het enkelgewricht blokkeert of vastzit, kan dit de achillespeesontsteking veroorzaken of verergeren. Voor een volledig herstel is het dan belangrijk om deze enkel te mobiliseren/manipuleren. De voetafwikkeling wordt hiermee bevorderd wat de kans op peesblessures verkleint. - Oefentherapie
Oefeningen om de mobiliteit van de enkel en onderbeenspieren te optimaliseren zijn van belang. Ook stabiliteitsoefeningen kunnen helpen om de enkel stabieler te maken en hiermee de belasting op de achillespees te verminderen. - Dry needling/ triggerpoint therapie
Een te gespannen kuitspier (musculus gastrocnemius) kan leiden tot een verhoogde belasting op de achillespees. Deze pees zit immers direct verbonden aan de kuitspier. Deze verhoogde spanning kan het gevolg zijn van triggerpoints (spierknopen) in de kuitspier. Deze kan men middels massage of manuele triggerpointtherapie behandelen. Ook dry needling kan helpen om de spierknopen aan te pakken - Taping
Door middel van het ondersteunend tapen van de achillespees kan de lokale belasting verlaagd worden. Ook kunnen we de kuitspier tapen om de afvoer van afvalstoffen te bevorderen. Daarnaast kunnen we de enkel stabiliserend tapen om zo de achillespees wat meer rust te geven. Dit laatste is vooral van toepassing indien men een instabiele enkel heeft.
Welke oefeningen kan men doen bij een achillespeesontsteking?
De oefeningen die gedaan kunnen worden bij een achillespeesontsteking hangen af van de fase van het herstel. Hieronder staat een oefening voor de acute fase en een oefening voor in een later stadium.
Acute fase
Voor een achillespeesontsteking is het belangrijk om de kuit soepel te houden. Hiervoor kan men de kuit rekken.
Ga met de handen tegen de muur staan en zet de geblesseerde voet naar achteren. Buig de knie van het voorste been (houd de knie van het achterste been gestrekt en houd de hak op de grond). Men voelt rek op de kuitspier. Probeer binnen de pijngrens te rekken en houd de rek 12-15 seconden vast. Herhaal dit drie keer en doe deze oefening drie tot vijf keer per dag.
Niet-acute fase
In een later stadium is het belangrijk om de belasting op de pees weer gedoseerd op te bouwen.
Ga op de tenen op de onderste traptrede staan en houd de leuning vast. Laat de geblesseerde voet nu langzaam (in ongeveer acht seconden) zakken. Druk met de gezonde voet weer omhoog en herhaal het laten zakken van de voet in totaal 3 series van 15 herhalingen en doe dit twee keer daags. Het accent ligt dus op het verlengen van de achillespees (excentrisch trainen).
Lees in dit onderzoek meer over de achillespeesontsteking
