Hoe kunnen wij hielspoor verhelpen?
(Ook bekend als: Fasciitisplantares, planetaire fasciitis)
Stap 1 Onderzoek naar de oorzaak
Vaak is een verhoogde belasting op de peesplaat onder de voet de oorzaak. Dit kan bijvoorbeeld komen doordat u meer bent gaan lopen, door overmatig springen of verkeerd schoeisel. Om de oorzaak te achterhalen onderzoeken we alle betrokken spieren, gewrichten, banden en zenuwen. Ook kijken we naar de stand van uw voeten. Een verkeerde stand van de voeten kan namelijk ook leiden tot hielspoor.
Stap 2 Fysiotherapeutische behandeling
De invulling van de behandeling is afhankelijk van de oorzaak. Zo kunnen we de peesplaat lokaal behandelen, met bijvoorbeeld massage of shockwavetherapie, maar kunnen we ook uw enkel mobiliseren, kuitspieren ontspannen met dry needling of massage of u adviseren steun- of correctiezolen aan te laten meten. Ook oefeningen kunnen soms bijdragen aan het herstel bij hielspoor.
Stap 3 Persoonlijke nazorg, voorkom de klachten!
Bij hielspoor zijn verschillende behandeltechnieken mogelijk. De juiste behandeling kan ervoor zorgen dat uw klachten verholpen worden. Hieronder leest u welke fysiotherapeutische behandelmogelijkheden er zijn.
- Corrigeren van overpronatie d.m.v het dragen van steunzolen
- Nachtspalk
- Operatie (wordt nog maar zeer weinig toegepast)
- Elektrotherapie
- Siliconenzooltjeonder de hiel (heelpad)
- Ontlastend loopgips
- Gewricht mobilisatie
- Triggerpointtherapie
- Dry needlingtherapie
- Massage / fricties
- Biomechanische correcties
- Shockwave therapie
- Afvallen in het geval van overgewicht
- Advies
- Training en activiteit aanpassingen
“Uit eigen ervaring vanuit de praktijk blijkt dat shockwave therapie en triggerpointtherapie/dry needling therapie een effectieve behandeling is bij hielspoorklachten”.
Wat is hielspoor
Hielspoor is een verkalking of verbening van de aanhechting van de fascie aan het hielbeen (calcaneus). Deze blessure is één van de symptomen/gevolgen van een plantaire fasciitis. Deze peesplaat heeft zijn aanhechting op de hak (calcaneus). De fascia plantaris is het centrale, dikste en sterkste gedeelte van de voetzool (aponeurosisplantaris), welke naast het centrale ook nog een binnenste en buitenste gedeelte kent.
Het gaat hierbij om een bindweefselstructuur aan de onderzijde van de voet, die zich uitstrekt van de tenen en hecht aan de hiel van onze voet. Vervolgens wordt deze structuur in vijf afzonderlijke delen opgesplitst, die ieder aanhechten op de botjes van de vijf tenen.
Bekijk de video waarin Maikel uitlegt wat hielspoor is, wat de verschillende oorzaken zijn, hoe jij de aandoening kunt herkennen en welke behandelmethodes toegepast kunnen worden
Als de ontsteking van de fascia plantares aanhoudt, kan zich op den duur ook een natuurlijke botaanwas ontwikkelen als gevolg van de trekkrachten, die op de aanhechting van de fascia plantares worden uitgeoefend. Dit is een natuurlijke reactie van het menselijke lichaam in een poging de aanhechting van de fascia plantaris aan het bot te verstevigen en hiermee weerstand te bieden aan de trekkrachten die er op deze aanhechting worden uitgeoefend.
Specifieke behandelmethodes bij hielspoorklachten
Hieronder worden verschillende zeer effectieve behandelmethodes die pijnklachten bij hielspoor kunnen verminderen.
triggerpoint -/dry needlingtherapie
Triggerpoints zijn kleine groepen van spiervezels die gespannen zijn en ervoor zorgen dat de spier niet meer kan ontspannen. De spier zit dus in de kramp. Vaak komen deze gespannen vezels (spierknopen) voor in onze kuitspieren en niet in onze fascia plantaris (peesplaat) van de voet.
Dit komt omdat een pees (facia) geen vezels bevat die kunnen samentrekken. Wanneer er een grote mate van drukpijn bestaat onder de voet, hebben we vaak te maken met een overbelaste faciaplantaris. Deze overbelaste pees kan dus een ontsteking, degeneratie, micro scheurtjes en/ of fibrose veroorzaken.
Naast shockwave therapie is dry needling therapie een effectieve interventie om deze klachten te verhelpen. De faciaplantares is een veel voorkomende oorzaak van deze klachten, maar vaak kunnen er ook andere oorzaken zijn.
De kuitspier kan in veel gevallen hielspoorsymptomen geven, omdat de facia van de kuit helemaal doorloopt tot onder op de voet. Wanneer dit een oorzaak is van dit type klachten is het behandelen van deze kuitspier een ‘must’ voor het verhelpen hiervan. Triggerpoints kunnen behandeld worden middels manuele technieken en/of dry needling therapie.
Shockwave bij hielspoor
Shockwave therapie is in veel gevallen een effectieve methode om de kalk bij de peesplaat onder uw voet te behandelen. Door de hoogenergetische geluidsgolven wordt de kalk in kleinere stukjes gebroken waardoor dit beter door het lichaam afgebroken en afgevoerd kan worden. Uw lichaam wordt dus geholpen bij het herstelproces. Daarnaast blijft het belangrijk om de oorzaak van het hielspoor te achterhalen om herhaling van klachten te voorkomen.
De shockwave sessies duren maar vijf à tien minuten per sessie en na gemiddeld vier tot vijf behandelingen treedt er therapiesucces op.
Tapen bij hielspoor
Ook tapen kan helpen bij hielspoorklachten. Er zijn tapetechnieken waarbij de peesplaat onder de voet ondersteunend getapet wordt en tapetechnieken waarbij de doorbloeding op de plek van de verkalking lokaal verbeterd. Ook helpt het vaak om de enkel stabiliserend te tapen. Doordat u hierdoor minder wiebelt op uw voet, wordt de peesplaat onder uw voet minder zwaar belast. Wordt uw hielspoor (mede) door een ingezakt voetgewelf veroorzaakt? Dan helpt het wellicht ook om een corrigerende tape aan te brengen die uw hak wat naar buiten kantelt.
Spalk voor hielspoor
Een nachtspalk kan helpen om de pijn die u in de ochtend onder uw hak voelt te verminderen. ’s Nachts bevindt de peesplaat onder uw voet zich in een kortere positie dan wanneer u overdag op de voet staat. Dan rekt de peesplaat door uw gewicht een beetje uit. Gedurende de nacht is de peesplaat dus wat korter en verstijft deze als het ware.
Wanneer u er de volgende ochtend op gaat staan, is het extra pijnlijk, omdat de peesplaat nu meer aan de aanhechting bij de hak gaat trekken. Een nachtspalk is een spalk waarbij de enkel een beetje gebogen wordt en de tenen ook maximaal gebogen worden. De peesplaat wordt zodanig verlengd dat hij niet verstijfd en de volgende ochtend minder zeer doet als u erop gaat staan.
Hielspoor en de wetenschap
Uit een wetenschappelijk onderzoek uit 2005 is gebleken dat 50% van de patiënten met fasciitisplantaris een dergelijke verkalking/verbening ontwikkeld. Echter in ditzelfde onderzoek is naar voren gekomen dat oplopend tot 19% van de personen bij wie géén fasciitisplantaris is vastgesteld ook een dergelijke verkalking wordt ontwikkeld.
De aan- of afwezigheid van een verkalking of verbening levert dus geen bijdrage bij het vaststellen van de diagnose fasciitisplantares. Het is daarom belangrijk om het onderscheid tussen beide begrippen duidelijk te maken, want fasciitisplantaris en hielspoor worden vaak als één en hetzelfde gezien, maar er bestaat wel degelijk een verschil tussen beide begrippen!
Het ontstaan van fasciitisplantaris is tot op heden onbekend en waarschijnlijk is er niet één duidelijke oorzaak aan te wijzen. Echter wat wel duidelijk is, is dat overmatig belasten kan leiden tot ontsteking, degeneratie, micro scheurtjes en fibrose ter hoogte van aanhechting van de fascia plantaris. Dit leidt over het algemeen tot een drukpijnpunt op de aanhechting van de fascia plantaris ter hoogte van de calcaneus(hak).
Deze typische pijn is voornamelijk voelbaar tijdens de eerste stappen in de ochtend en na perioden van inactiviteit. Deze pijn zal bij verdere belasting afnemen om vervolgens weer toe te nemen bij verdere voortduring van activiteiten.
Verder zal de pijn over het algemeen toenemen bij activiteiten, waarbij de fascia plantaris op rek wordt gebracht, zoals op blote voeten en op de tenen lopen en bij de trap op lopen. Tevens is uit het onderzoek van Cole en zijn collega’s gebleken dat deze aandoening in het bijzonder die mensen treft die het grootste deel van de dag staand of lopend doorbrengen, te zwaar zijn en een beperkte mobiliteit in enkels en voeten hebben.
Welke oefeningen kan ik doen om klachten te verminderen
Er zijn verschillende soorten oefeningen die aangeraden worden bij hielspoorklachten. Ten eerste de mobiliserende oefeningen: oefeningen die de mobiliteit (lenigheid) verbeteren. Bij hielspoor verkorten vaak de peesplaat en kuit, terwijl dit juist ook de klachten in stand kan houden.
Zorg er dus voor dat u uw kuiten rekt. Dit kan je doen met de knieën gestrekt (dan rek je de gastrocnemius spier) of met de knieën gebogen (dan rek je de soleus spier). Doe dit minimaal drie keer per dag 3x 15 seconden. De peesplaat kunt u rekken door uw tenen subtiel naar u toe te bewegen. Let wel op dat u binnen de pijngrens blijft!
Daarnaast kunnen stabiliserende oefeningen voor de enkel bijdragen aan het herstelproces en kan dit ook helpen om herhaling van klachten te voorkomen. Hoe stabieler uw enkel is, hoe minder uw voet wiebelt en hoe minder belasting er op uw peesplaat komt. Oefeningen voor de stabiliteit van de enkel kunt u ook op onze website vinden.
Wandelen met hielspoor
U moet opletten met wandelen als u hielspoor heeft. Het is goed om in beweging te blijven, maar zorg dat u niet te lang achter elkaar loopt en stop als u uw klachten voelt opkomen. Daarnaast kunnen voldoende rustmomenten inbouwen tijdens het wandelen ook helpen. Wilt u wel in beweging blijven, maar heeft u pijn bij wandelen? Pak dan eens de fiets of ga zwemmen! Hierbij is de belasting op uw peesblad stukken minder!
Kunnen speciale zolen helpen om klachten te verminderen?
Daarnaast kan hielspoor ontstaan door een verkeerde stand van de voet. Ook kan slecht schoeisel (bijvoorbeeld bij een schoenzool met weinig demping) leiden tot hielspoor. In deze gevallen zou een aangemeten zooltje kunnen helpen om van de hielspoorklachten af te komen. Er zijn steun- of correctiezolen die de stand van uw voet kunnen optimaliseren.
Heeft u bijvoorbeeld een doorgezakte voet/platvoet? Dan komt er relatief meer belasting op de peesplaat onder de voet. Dan kan een zooltje de stand van uw hak en middenvoet corrigeren en kan zo de belasting op de peesplaat onder de voet verminderd worden. Ook bestaan er zolen met extra demping of een uitsparing bij de hak om de druk op het hielspoor te verminderen.
Welke schoenen kan ik het beste dragen?
Het juiste schoeisel bij hielspoorklachten is erg belangrijk! Het is belangrijk dat uw schoen:
- Genoeg demping heef;
- Een stevige zool heeft;
- Een stevige achterzijde van de hak heeft;
- Eventueel een uitsparing onder de hak heeft;
- Genoeg grip heeft.
Is hardlopen verstandig?
Tijdens hardlopen zijn de inwerkende krachten op de peesplaat onder uw voet vele malen groter dan bij wandelen. Hoe meer de peesplaat onder uw voet belast wordt, hoe meer dit de verkalking van de peesplaat stimuleert. Het lichaam gaat namelijk bij overbelasting op de peesplaat zelf extra kalk aanmaken bij de aanhechting van de peesplaat om de pees lokaal beter bestand te maken tegen de inwerkende krachten. Het is dus oppassen geblazen bij hardlopen met een hielspoor!
Het is verstandig tijdelijk een andere sport, zoals zwemmen, te doen, zodat de verkalking onder uw voet de kans krijgt te verdwijnen. Wanneer de verkalking weg is, is het nog steeds belangrijk om het hardlopen gedoseerd op te bouwen om herhaling van het hielspoor te voorkomen.
Bekijk hier een onderzoek over hielspoor.
Pijn Reset Community
In de Pijn Reset Community word je stap-voor-stap meenemen in mijn proces middels opdrachten, artikelen en video’s. Veranderingen doorvoeren moet in stappen gebeuren en niet in één keer. Er bestaat géén Quick-fix voor chronische klachten!
Je moet het als een uitdaging zien om de nieuwe versie van jezelf te creëren. Ik ben inmiddels gelukkiger dan voor mijn chronische aandoening. Ik geloof dat mijn succes ook jouw succes kan worden ongeacht wat de oorzaak is van jouw fysieke of mentale klachten. Daarom hebben wij voor jou mijn ‘weg’ naar een klachtenvrij leven helemaal uitgewerkt. Je hoeft ons alleen maar te volgen. Makkelijk toch?.
We hebben alle “tools en technieken” en onze visie geïmplementeerd in één makkelijk toepasbaar stappenplan. Wil jij meer informatie? Bekijk dan onze pagina.