Vergoeding orthopedische zorg
De fysiotherapeutische behandeling van knie artrose (knieslijtage) wordt vanaf 2018 vanuit de basisverzekering voor 12 behandelingen vergoed! Dit houdt in dat als men knie artrose heeft, er 12 behandelingen van de fysiotherapeut vergoed worden. Let hierbij wel op dat eerst het eigen risico opgemaakt wordt (als men dit eigen risico nog niet verbruikt heeft). In dit artikel valt alles te lezen over slijtage van de knie.
Wat is knie artrose
Het kniegewricht bestaat uit drie botstukken:
- het bovenbeen
- het onderbeen
- de knieschijf (patella)
Er bevindt zich een laagje kraakbeen aan de uiteinden van deze botstukken, zodat er geen wrijving ontstaat als de knie beweegt. Wanneer dit kraakbeen dunner wordt en/of in kwaliteit afneemt, spreekt men van slijtage. Dit wordt ook wel artrose genoemd en is een reumatische aandoening.
Oorzaken atrose: wat zijn oorzaken van artrose in de knie?
De precieze oorzaak van een pijnlijke knie of een versleten knie door atrose is nog niet bekend. Het is vaak een natuurlijk proces dat bij ouder worden hoort. Wel is duidelijk dat het samenhangt met verschillende factoren.
- De oorzaak van knie artrose is in de meeste gevallen overbelasting. Dit kan onder meer te intensief sporten zijn of bij zwaar lichamelijk werk waarbij veel geknield of gehurk wordt.
- Ook bijvoorbeeld overgewicht kan tot ernstige knieartrose leiden.
- Knieatrose kan ook het gevolg zijn van een ontsteking in een gewricht.
- Na eerder knieletsel, zoals een voorste kruisband ruptuur (gescheurde voorste kruisband) of een breuk, kan men artrose gaan ontwikkelen.
- Een eerdere knieoperatie, zoals het verwijderen van de meniscus, kan de knie beschadigen, waardoor er knieatrose kan ontstaan.
- Bovendien kunnen andere aandoeningen, zoals reumatoïde artritis of jicht ook aanleiding geven tot artrose.
- Verder kan de stand van de benen van invloed zijn, dus bij O- of X-benen.
- Geslacht lijkt ook een rol te spelen: vrouwen hebben vaker artrose dan mannen.
Wat zijn tekens & symptomen?
In het eerste stadium van artrose hoeft men niet direct veel klachten te ervaren. Meestal beginnen de klachten met wat stijfheid of startstijfheid in de knie bij het opstaan en ervaart men pas in een later stadium knieklachten. Dit wordt ook wel ochtendstijfheid genoemd.
Het buigen en strekken van de knie wordt steeds moeilijker. Ook kan er zwelling van de knie zichtbaar zijn, kan de knie gaan kraken (crepiteren) en kunnen er instabiliteitsklachten optreden. Aan de zijkanten van de botstukken kunnen osteofyten gevormd worden. Dit zijn uitsteeksels van het bot.
Ook kan men op den duur een veranderde stand van de knieën krijgen, zoals x-benen of o-benen. In veel gevallen worden de klachten erger als men lang loopt, traploopt, knielt of hurkt.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Vooral het persoonlijke verhaal en een lichamelijk onderzoek waarbij de knie onderzocht wordt, dragen bij aan het stellen van een diagnose. Men kan de diagnose niet altijd met een röntgenfoto stellen. Hierop is alleen te zien of er nog een ruimte zit tussen de botstukken of dat de botstukken (dichter) op elkaar staan. De kwaliteit van het kraakbeen is echter niet zichtbaar.
Ongemakken artrose
Artrose wordt gekenmerkt door gewrichtspijn en stijfheid. Het ongemak in het gewricht kan zich uitbreiden naar nabijgelegen plekken in het lijf. Zoals het verlies van kraakbeen, het tegen elkaar schuren van botten en het uitsteken van botten de belangrijkste oorzaken van dit gewrichtsongemak.
Dit kan leiden tot ontstekingen en de daarmee gepaard gaande pijn van ernstige artrose en artrose afwijkingen. De zogenaamde beginnende pijn zoals knie pijn verschijnt meestal na een periode van rust bij bewegen. Maar het ongemak kan ook optreden wanneer men ’s nachts in bed ligt. Men begint het gewricht steeds minder te bewegen als gevolg van de pijn. De spieren rond het gewricht worden daardoor stijf en ontspannen zich.
Een orthopedisch chirurg: een oplossing?
Dit kan inderdaad een oplossing zijn. Artrose tast elk gewricht in het lichaam aan. Het kraakbeen in het gewricht gaat achteruit, het kan af en toe gaan ontsteken, en het bot rondom het gewricht verandert. Men ervaart pijn, stijfheid en moeite met bewegen als zij artrose hebben.
Het is absoluut een goed idee om te spreken met een expert of deskundige, artrose kan namelijk een enkel gewricht aantasten, maar ook een aantal. Er zijn verschillende gewrichten waar het vaker voorkomt, zoals de knieën, heupen, nek- en lage ruggewrichten, duim, vingers en de grote teen. Ook hebben veel mensen last van secundaire artrose. Dit type artrose heeft een onderliggende oorzaak, hetzij een letsel of een aangeboren scheefstand.
De meest voorkomende reumatische aandoening van het lichaam is artrose
Artrose treft in Nederland ongeveer 1,5 miljoen personen. Een orthopedisch chirurg bezoeken kan geen kwaad om meer te weten over artrose in de knie, hoe de knie behandeld dient te worden of gevorderde artrose. Soms draagt erfelijke aanleg bij aan het ontstaan van artrose.
In de ene familie komt artrose vaker voor dan in de andere. Artrose komt naar verhouding vaker voor op jongere leeftijd en in meer gewrichten als familiaire vatbaarheid een rol speelt.
Artrose is ongeneeslijk
Daarom is de behandeling onder meer gericht op het verminderen van ontsteking en pijn. In het algemeen worden hiervoor medicijnen, fysiotherapie of een operatie gebruikt. Meer gespecialiseerde artrose therapieën zijn ook een optie, afhankelijk van het gewricht waar de aandoening zich voordoet.
Regelmatige lichaamsbeweging en een gezonde levensstijl zijn cruciaal om het risico op artrose te verlagen en de symptomen ervan te verlichten. Artrose in de knie kan erg ongemakkelijk zijn. Gewrichtsvervorming kan het gevolg zijn van kraakbeenverlies. Naast ongemak kunnen hierdoor ontstekingen ontstaan.
De precieze oorzaak van artrose is nog onbekend
De precieze oorzaak van artrose is ondanks veel onderzoek nog steeds onbekend. Wel zijn er een aantal risicofactoren die van invloed zijn op het ontwikkelen van artrose. Zo spelen leeftijd (ouderdom) en erfelijke vatbaarheid een rol. Men heeft ook meer kans op het ontwikkelen van artrose als zij gewrichts(over)belasting gedurende langere tijd hebben zoals door overgewicht.
Andere mogelijke oorzaken van hoe artrose ontstaat, zijn zware lichamelijke arbeid, te zwaar en te veel sporten. Andere gewrichtsaandoeningen zijn jicht, pseudogout en reumatoïde artritis en kunnen te maken hebben met artrose.
Prognose bij knie artrose?
De slijtage is onomkeerbaar. Het herstelt dus niet meer. Het heeft een progressief beloop: de slijtage wordt met de tijd erger. Het is zaak het resterende kraakbeen zo optimaal mogelijk in conditie te houden om verergering van klachten te voorkomen. Met de juiste behandeling kan men in sommige gevallen de klachten dragelijk houden.
Artrose in de knie wordt ook wel gonartrose genoemd. Het duidt schade aan het kniekraakbeen aan die niet hersteld kan worden. Het taaie weefsel dat de uiteinden van de botten in de gewrichten bekleedt heet kraakbeen. Als de kwaliteit en de dikte van het kraakbeen gestaag afnemen, bewegen de botuiteinden niet meer soepel en verliezen ze hun vermogen om krachten die op het gewricht werken op te vangen.
Deze spanningen moeten nu worden opgevangen door het bot in plaats van door het kraakbeen. Dit kan uiterst pijnlijk zijn, maar het komt ook voor dat mensen met artrose van de knie sporten zonder over hun pijn te klagen en/of het laten behandelen.
Wat is de behandeling artrose?
Blijven bewegen (maar niet belasten!) is van groot belang, omdat dit de kwaliteit van het kraakbeen ten goede komt. Dit kan bijvoorbeeld fietsen zijn of het doen van lichte oefenvormen. Bij lichte mate van slijtage zal men vooral met oefentherapie proberen de klachten te verhelpen. Door specifieke oefeningen wordt de kwaliteit van het kraakbeen bevorderd en zouden de klachten kunnen afnemen.
Daarnaast kan de fysiotherapeut met manuele technieken het gewricht mobiliseren om deze zo soepel mogelijk te houden. Ook inzicht krijgen in belasting en belastbaarheid kan bijdragen aan het herstel. Vaak gaat slijtage gepaard met veel spierspanning en daarvoor kan massage therapie, dry needling therapie, taping en/of rekoefeningen helpen.
Slijtage in de knie zit in een klein hoekje
Wanneer dit onvoldoende helpt of bij sprake van forse slijtage zal men het plaatsen van een kunstknie (knie prothese) kunnen overwegen. Hierna volgt een lang revalidatietraject bij de fysiotherapeut.
Na deze operatie krijgt men vanaf de 20e behandeling de behandelingen vergoed van de zorgverzekeraar vanuit de basisverzekering(tot maximaal 1 jaar na de verwijsdatum). De eerste 20 behandelingen betaalt men zelf of met de fysiotherapiebehandelingen van de aanvullende verzekering.
Welke oefeningen kan men doen bij knie artrose?
Zoals hierboven al beschreven staat, is oefentherapie bij knie artrose vaak zinvol, omdat hiermee de kwaliteit van het resterende kraakbeen beter wordt en ook wordt de stabiliteit en kracht van het been beter, waardoor er minder piekbelastingen op het resterende kraakbeen ontstaan.
Voorbeelden van deze oefeningen zijn hier te lezen:
1. Leg press
De leg press is uitermate geschikt om het kraakbeen in de knie van optimale kwaliteit te maken. Door de oefening met een lichte weerstand (20-30 kg bijvoorbeeld) en tweebenig met veel herhalingen uit te voeren, wordt de aanvoer van voedingsstoffen en de afvoer van afvalstoffen van het kraakbeen verbeterd.
2. Stabiliteitsoefening op 1 been
Ga op uw aangedane been staan en probeer uw evenwicht te bewaren. Houd hierbij uw standbeen licht gebogen. Om het moeilijker te maken, kunt u uw ogen dicht doen of dubbeltaken uitvoeren (zoals een bal overgooien).
3. Roeien
Tijdens de roeibeweging wordt de knie telkens gebogen en gestrekt zonder dat er daarbij veel gewicht op de knie komt. Ideaal dus voor het kraakbeen! Dit is een goede oefening om in de fitnessschool te doen!
4. Fietsen
Fietsen (buiten of op een hometrainer) zorgt ook voor het optimaliseren van het kraakbeen in het kniegewricht. Probeer dus dagelijks te fietsen! Let hierbij wel op dat u niet te zwaar hoeft te trappen. Een flinke heuvel of brug op fietsen kan namelijk klachten geven.
Sporten met knie artrose?
Bij slijtage is het belangrijk om het gewicht op het versleten gewricht zo laag mogelijk te houden. Sporten waarbij de knie veel belast wordt, zoals zaal- en veldsporten zijn dus af te raden. Hierbij komen er te veel piekbelastingen op het kraakbeen.
Wel kunnen speciale oefeningen (zoals de voorbeeldoefeningen hierboven) in de fitnessruimte of bijvoorbeeld zwemmen fijn zijn, omdat hierbij het kraakbeen in veel mindere mate belast wordt.
Een gezonde knie laat het niet snel afweten
Een soepele beweging in de knie ervaren is voor velen van ons gebruikelijk. Toch zijn er aangeboren afwijkingen waardoor er ongemakken in de knie ontstaan. De hele knie voelt pijnlijk en maakt misschien zelfs een krakend geluid. Sommige behandelingen richten zich op het onderliggende bot, glad kraakbeen, hoe het voorste been staat en een andere behandeling werkt pijnstillend.
Meer weten over sporten bij knie artrose? Neem dan contact met ons op! Er zijn namelijk voor en nadelen, een behandelend orthopeed kan meer vertellen over het meest complexe gewricht.
Bekijk hier de richtlijnen voor het behandelen van knie artrose.
