(Ook bekend als: PCL scheur, Posterior collateraal ligament scheur, PCL verrekking, PCL Ruptuur)
Wat houdt een achterste kruisband scheur in?
Wat is een achterste kruisband scheur?
Een achterste kruisband scheur (ook bekent als een PCL scheur) is een relatief veelvoorkomende knieblessure / sportletsel dat wordt gekenmerkt door schade aan de achterste kruisband (PCL) van het kniegewricht. Deze kruisband zorgt samen met de voorste kruisband voor stabiliteit van het kniegewricht. Deze blessure komt minder vaak voor dat een gescheurde voorste kruisband. Net als alle andere knieband(ligament)letsels, komt een PCL scheur vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.
Een scheur kan variëren van een gedeeltelijke scheur(inscheuring) met minimale pijn tot een complete scheur met pijn en beperkingen. Een PCL scheur kan in 3 graden worden onderverdeeld:
- Graad 1 scheur: er zijn maar een paar vezels gescheurd, een beetje pijn met nog volledige functie.
- Graad 2 scheur: er zijn een aantal vezels gescheurd, met middelmatig verlies aan functie.
- Graad 3 scheur: alle vezels zijn gescheurd wat leidt tot knie instabiliteit en een groot verlies van functie. Andere structuren kunnen ook aangedaan zijn. Zo kan jij ook je tegelijkertijd ook de mensicus scheuren. Is dit het geval dan is intensieve revalidatie is nodig om de functie te herstellen. In sommige gevallen kan chirurgische interventie nodig zijn
Deze band is één van de belangrijkste banden van de knie en zorgt voor stabiliteit, door de achterwaartse beweging van het scheenbeen t.o.v. het dijbeen tegen te houden, maar ook overmatige draaibeweging en overstrekking van de knie tegen te gaan. Als de bovenstaande bewegingen te hevig gebeuren, kan dit leiden tot een scheur van de PCL.
Anatomie van de kniebanden
Een knieband (ligament) is een band van sterk bindweefsel die loopt van bot naar bot. De achterste kruisband (posterior collateraal ligament) situeert zich in het kniegewricht en verbindt het voorste gedeelte van het dijbeen met het achterste gedeelte van het scheenbeenplateau.
Wat zijn tekens & symptomen?
Een achterste kruisband scheur is een knieklacht waarbij men vaag gelokaliseerde, diepe pijn in de knie of aan de achterkant van de knie (soms uitstralend naar de kuit) voelt. Bij een acute scheur kan er een knappend of scheurend geluid worden waargenomen tijdens het incident.
Tekens & symptomen bij gedeeltelijke scheur
In minder ernstige gevallen kan een persoon met een achterste kruiband-inscheuring zijn activiteiten voortzetten. Zij ervaren na de activiteit een toename van pijn, zwelling en stijfheid van het kniegewricht. Deze klachten worden voornamelijk na rust en de volgende morgen gevoeld.
Tekens & symptomen bij volledige scheur
Wanneer een persoon zijn achterste kruisband compleet afscheurt, is er alleen op het specifieke moment van het afscheuren duidelijke pijn aanwezig, die vervolgens afneemt. Daarna kan er een gevoel van ‘uit de kom gaan’ optreden. Personen met een complete scheur van de achterste kruisband kunnen hun activiteit niet afmaken door pijn of een ‘instabiel gevoel’ van de knie. In sommige gevallen kan men niet steunen op de knie en zal er in de opvolgende dagen blauwkleuring en kniestijfheid ontstaan.
Wat zijn de oorzaken?
Een achterste kruisband scheur treedt typisch op bij activiteiten waarbij er een hoge spanning op de achterste kruisband komt te staan. Er zijn 3 bewegingen die de PCL zwaar belasten. Deze zijn: het draaien van de knie, het overstrekken van de knie en de achterwaartse beweging van het scheenbeen t.o.v. het dijbeen. Wanneer deze bewegingen overmatig of hevig worden uitgevoerd, kan er schade ontstaan aan de achterste kruisband van de knie.
Dit maakt een achterste kruisband scheur een veelvoorkomende sportblessure dat voornamelijk optreed bij sporten waarbij men snel van richting veranderd, zoals: voetbal, basketbal, hockey, skiën etc. De blessure ontstaat wanneer een speler zijn onderbeen/knie strekt, maar het lichaam (bovenbeen) beweegt door naar voren. Ook kan de blessure worden veroorzaakt door een klap op het scheenbeen waardoor de knie in overstrekking wordt geforceerd.
Deze factoren kunnen bijdragen bij de ontwikkeling een achterste kruisband scheur
Naast de oorzaken voor het ontstaan van deze aandoening, zijn er verschillende factoren die een bijdrage leveren in de ontwikkeling van deze blessure:
- Geslacht (vrouwen);
- Knie blessuregeschiedenis;
- Verkeerde stand van het onderste lidmaat;
- Spierverkorting (kuit, hamstrings);
- Spierzwakte (quadriceps);
- Slechte coördinatie of sprongtechniek;
- Slecht schoeisel of ondergrond;
- Overgewicht;
- Hypermobiliteit/hyperlaxiteit;
- Zwangerschap.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De achterste kruisband scheur kan worden gesteld door een fysiotherapeut of een arts. Een MRI, CT scan of RX scan kan in sommige gevallen nodig zijn om de diagnose te bevestigen, de ernst vast te stellen en een ander letsel uit te sluiten.
Wat is de prognose bij een PCL?
Prognose bij een gedeeltelijk scheur
De meeste personen met een achterste kruisband-inscheuring (graad 1-graad 2) reageren goed op fysiotherapeutische behandeling en verbeteren met de tijd. Met een mild PCL letsel (graad 1 en 2) zal men met adequate behandeling meestal binnen 6-10 weken de normale activiteiten kunnen starten. Is er een letsel van graad 3 (complete ruptuur) en men besluit niet te opereren, dan zal de revalidatie significant langer duren dan 10 weken.
Prognose bij een complete scheur
Wanneer er sprake is van een complete ruptuur (afscheuring) en de patiënt niet voldoende/adequaat reageert op fysiotherapeutische behandeling kan chirurgische interventie geïndiceerd zijn. Ook wanneer er buiten de achterste kruisband ook andere structuren zijn beschadigd, kan chirurgische reconstructie plaats vinden. Na deze reconstructie zal er 8-12 maanden intensieve revalidatie nodig zijn.
Hoe wordt het behandeld?
Tijdens de fysiotherapeutische revalidatie bij een achterste kruisband scheur kunnen verschillende behandelstrategieën worden aangeboden. Deze kunnen zijn:
- Stretchen,
- RICE (rust, ijs, compressie, elevatie),
- Dry needling therapie,
- Triggerpointtherapie,
- Gewricht mobilisaties,
- Oefentherapie (flexibiliteit, kracht en balans),
- Aanpassen van activiteiten,
- Hydrotherapie,
- Medical taping,
- Easytaping.
Wat doet de fysiotherapeut bij deze knieblessure?
De fysiotherapeut werkt bij een achterste kruisband scheur gecombineerd ‘hands-on’ en geeft advies en sturing in welke oefeningen het beste zijn voor de patiënt. Hierin is de samenwerking tussen de fysiotherapeut en de patiënt erg belangrijk. De knieklachten die tijdens activiteiten optreden dienen niet genegeerd te worden. Samen met de fysiotherapeut zal een opbouwend behandeltraject worden opgesteld. Lees meer over de behandeling van knieklachten
Wanneer er bij een achterste kruisband scheur vastgesteld dat de knie geopereerd gaat worden, dient men niet te wachten met fysiotherapie tot na de operatie. Fysiotherapie voor de operatie is essentieel om de zwelling te verminderden, de bewegelijkheid, stabiliteit en kracht van de knie te verbeteren/onderhouden. Dit zorgt samen voor een optimale uitkomst na de operatie.
Heb je een voorste kruisband gescheurd kun je meer ervaringen lezen op www.fckruisband.nl
