Uitleg Jumpers Knee (video)
(Ook bekend als: Apexitis patellae, kniepeesontsteking, springers knie)
Een Jumpers Knee (ook wel springers knie genoemd) is een aandoening waarbij de pees net boven de knie geïrriteerd is door langdurige overbelasting. De pijnklachten aan de knie ontstaan voornamelijk bij springen, hardlopen, traplopen, langdurig zitten en autorijden. Doordat een springers knie in verschillende gradaties kan voorkomen is het van belang om direct gedegen onderzoek te naar de pijnklachten. Dit om de behandeling van de klachten te bepalen. Loop jij te lang door met jou knieklachten dan kan het zijn dat jij peesweefsel schade kan oplopen, waardoor een ontsteking op de plaats van de aanhechting van de pees op het scheenbeen ontstaan.
Wat is een Jumpers Knee?
Bij een jumpers knee, ook wel springers knie genoemd, is de aanhechting van de pees afkomstig van de vier koppen van de bovenbeenspier aangedaan. Soms kan het ook het gedeelte van de pees net boven de knie zijn wat klachten geeft. Een irritatie van deze pees, vaak na langdurige overbelasting, kan leiden tot een ontsteking die vaak te vinden is bij de aanhechting op het onderbeen, net onder de knie. Bij deze blessure hoeft de pees niet altijd ontstoken te zijn. Het kan ook in de vorm van een irritatie zijn. In het ergste geval kan er een scheur in de pees zitten wat vaak het gevolg is van een korte, maar zeer hevige overbelasting. De term jumpers knee werd vroeger gebruikt om aan te duiden dat de klachten vooral ontstonden door het springen. Er kunnen echter ook hele andere oorzaken zijn voor het ontstaan van deze klachten.
Wat zijn de oorzaken van een jumpers knee?
Een jumpers knee kan door veel verschillende oorzaken ontstaan. Overbelasting is er daar een van. Overbelasting wil zeggen dat de belasting groter is dan dat wat je eigenlijk aan kunt (belastbaarheid). Sportgebonden factoren die tot overbelasting kunnen leiden, zijn:
- Verstoring van het evenwicht tussen belasting en belastbaarheid (te hoge trainingsfrequentie en volume, afname van de belastbaarheid, overmatige toename in belasting)
- Training op harde ondergrond (vaak in combinatie met slecht schoeisel)
- Overmatige sprongbelasting (schokbelasting)
- Overmatige krachttraining
- Vaak ziet men deze klachten bij veel sporten ontstaan tegen het einde van het seizoen door vermoeidheid en algemene overbelasting.
- Standsafwijking van de voet, knie of heup
- Standsafwijking van de knieschijf
- Overmatige beweeglijkheid van de knieschijf
- Overgewicht
- Verminderde flexibiliteit van de onderste extremiteit
- Snelle groei in relatie tot leeftijd
- Fysiek zwaar werk (waarbij vaak langdurige en diepe kniebuigingen gemaakt worden)
Symptomen van een jumpers knee
Vaak voelt men bij een jumpers knee knieklachten net onder de knieschijf. In sommige gevallen kan dit ook net boven de knieschijf zijn. De pijn wordt erger bij bewegingen zoals afzetten, springen of hardlopen. Ook traplopen, landurig zitten en autorijden kunnen de klachten provoceren. De klachten ontstaan vaak geleidelijk en worden erger waarbij een zeurend gevoel kan ontstaan. Ook kan er vocht rondom het pijnlijke gebied ontstaan. De pees zelf is vaak drukgevoelig en wanneer het been tegen een weerstand in gestrekt wordt geeft dit ook vaak pijnklachten. Na sportactiviteiten ervaart met ook vaak pijn en stijfheid.
De gradaties van een jumpers knee
- Graad 1: Pijn ontstaat alleen na de training
- Graad 2: Pijn voor en na het trainen. De pijn neemt af na de warming-up
- Graad 3: Pijn is ondraaglijk tijdens het trainen
- Graad 4: Pijn beïnvloed dagelijkse activiteiten en niet alleen de trainingen
Dus wacht niet te lang met het ondernemen van actie wanneer u het vermoeden heeft dat u te maken heeft met dergelijke symptomen.
Hoe kunnen we de diagnose stellen?
Aan de hand van een vraaggesprek en een lichamelijk onderzoek kan de diagnose worden gesteld. Opvallend hierbij zijn dat de aanhechting van de pees drukgevoelig is en dat er vocht (verdikking) gezien kan worden rondom deze plek. Soms kan het zijn dat de bovenbeenspieren een verminderde omvang (atrofie) laten zien. Ook kunnen er nog enkele specifieke testen worden gedaan die de klacht kunnen provoceren.
Aanvullende diagnostiek zoals een MRI-scan of echografie, kunnen de conditie van de pees in beeld brengen en eventuele andere afwijkingen laten zien. Echter kunnen mensen zonder klachten ook afwijkingen laten zien en is aanvullende diagnostiek vaak niet nodig. Bij regelmatig terugkeren van deze klacht of wanneer deze middels fysiotherapeutische behandeling niet verholpen kunnen worden, zal aanvullende diagnostiek nodig zijn.
Wat is de prognose van een jumpers knee?
Een jumpers knee op basis van overbelasting door (sport)activiteiten is in een vroeg stadium goed te behandelen, echter zal volledig herstel en de terugkeer naar sportactiviteiten (wedstrijden) soms enkele maanden duren. Wanneer men deze blessure op basis van persoonsgebonden factoren heeft, is dit in een vroeg stadium van de klachten ook goed te behandelen alleen zal er verder gekeken moeten worden naar de oorzaak van de klachten om het terugkeren van de aandoening te voorkomen.
Wanneer de klachten langdurig aanwezig zijn en er degeneratie (afname van de functionaliteit van het weefsel) van de pees is opgetreden of een ontsteking aanwezig is dan duurt het herstel langer. In sommige gevallen kan zelfs een operatie overwogen worden met een lange revalidatie als gevolg.
Wat is de behandeling?
De behandeling van een springersknie in een vroeg stadium is van groot belang. Wanneer men te lang wacht met het starten van een behandeling kan degeneratie van het peesweefsel optreden. Dit wil zeggen dat de functionaliteit van het aangedane weefsel afneemt en er kan een ontsteking op de plaats van de aanhechting van de pees op het scheenbeen ontstaan. Door een afname van de functionaliteit en kwaliteit van het weefsel kan in het ergste geval een scheur in de pees ontstaan of kan deze zelfs volledig afscheuren. Door de pijn kunnen activiteiten beïnvloed worden en wanneer dit lang genoeg duurt kan er zelfs een vermindering van de omvang van de bovenbeenspieren optreden (atrofie). Dit heeft weer gevolgen voor de kracht en coördinatie. Daarnaast kunnen er door de overbelasting zogeheten triggerpoints in de spieren optreden. Ook dit is prima te behandelen middels triggerpoint-/ dry needling therapie om zo het fysiologisch herstel te bevorderen en de spieren weer optimaal te laten werken.
Fysiotherapeutische behandelmogelijkheden zijn:
- Massage / frictie
- Medical taping
- Triggerpointtherapie
- Dry needlingtherapie
- Voorlichting en advies
- Actieve oefentherapie
- Shockwavetherapie
- Lees meer over ‘behandeling knieklachten‘
Bekijk hier een onderzoek over de jumpers knee.
