Wat is de musculus Trapezius?
De Musculus Trapezius wordt ook wel de monnikskapspier genoemd en is een ruitvormige spier. Hij loopt van de nek- en borstwervels naar het sleutelbeen, de schouder/schouders, het schouderdak en de spina scapulae. De spier bestaat uit drie delen: m. trapezius pars descendens (afdalende gedeelte), trapezius transversa (transversale gedeelte) en trapezius ascendens (opstijgende gedeelte).
Wat is de trapezius origo / Insertie
De trapezius bevindt zich op de bovenzijde van de rug. Iedere spier in het lichaam heeft een aantal punten waarmee deze verbonden zijn, dit worden de origo en insertie genoemd. De origo is het begin van de spier en de insertie de aanhechting.
- Origo: De spier ontspringt aan de schedelbasis (het ligamentum nuchae en de processus spinosi C7 – Th12). Hoofdpijn is hierdoor vaak een veelgehoorde klacht als de monnikskapspier overbelast is of opspeelt.
- Insertie: Hij zit vast aan het buitenste deel van het schouderblad (clavicula), het acromion (dak van het schouderblad) en de spina scapula (schouderbladkam).
- Innervatie: De zenuw Nervus accessorius (C2 – C3 – C4).
Wat is de functie van de M. Trapezius?
De drie delen van de monnikskapspier hebben ieder een eigen functie.
- De m. trapezius par descendens heeft het heffen van het schouderblad, het kantelen van het hoofd naar dezelfde zijde en het roteren van het hoofd richting de andere zijde als functie.
- De m. trapezius transversa spier trekt het schouderblad richting de wervelkolom (naar het midden van de rug).
- De trapezius ascendens trekt het schouderblad naar beneden en naar binnen (richting wervelkolom) en zorgt ervoor dat het schouderblad gestabiliseerd wordt op de borstkas. Dit kan nekklachten veroorzaken.
Trapezius en triggerpoints
Wat zijn triggerpoints?
De monnikskapspier bevat meestal triggerpoints. Deze komen veel voor bij mensen die op kantoor werken door een verkeerde zithouding en/of mensen die veel last hebben van stress klachten. Dit zijn kleine lokale blokkades in de spieren. Deze blokkades zorgen ervoor dat er onvoldoende energie (bloed) bij de spier kan komen, waardoor de spier stijf en verkort kan raken. Wat op zijn beurt klachten veroorzaakt. Daarnaast kunnen triggerpoints voor uitstralingspatronen zorgen. Dus de klachten kunnen op een andere plaats gevoeld worden dan waar de oorzaak zit.
Als de monnikskapspier triggerpoints bevat, kan men hoofdpijnklachten ervaren bij de slapen en duizeligheid, evenals arm- of bovenrugpijn, en nekklachten afhankelijk van de lokalisatie van deze punten en pijn in andere spieren.
Symptomen van triggerpoints
Upper Trapezius
- hoofdpijnklachten / “spanning” hoofdpijn
- pijn in het gezicht, de tempel of de kaak
- pijn achter het oog
- duizeligheid of (in combinatie met de sternocleidomastoïde spier)
- ernstige nekklachten
- een stijve nek en nekklachten
- beperkt bewegingsbereik
- intolerantie voor gewicht op je schouders
Midden Trapezius
- pijn in de rug
- hoofdpijnklachten aan de basis van de schedel
- oppervlakkige brandende pijn dicht bij de wervelkolom
- pijn naar de bovenkant van de schouder of schouders
Lagere trapezius
- pijn in de rug, nek en/of bovenste schouderregio
- mogelijk pijn naar de achterkant van het schouderblad, langs de binnenkant van de armen, en in de ringvinger en pink.
- hoofdpijn aan de basis van de schedel
- pijn kan verwijzen naar de bovenkant van de schouder/schouders.
Behandeling van triggerpoints bij monnikskapspier
Triggerpoints zijn erg goed te behandelen om klachten te verhelpen. We kunnen triggerpointtherapie toepassen in de vorm van dry needling, rektechnieken, ontspanningsoefeningen, stressreductie (coaching) en actief bewegen. Een fysiotherapeut kan hier goed bij helpen en behandelen.
Klachten die de Musculus Trapezius kan veroorzaken
> Hoofdpijn
Triggerpoints (spierknopen) in deze spieren kunnen spanningshoofdpijn veroorzaken. De triggerpoints kunnen namelijk een geprojecteerde pijn (‘referred pain’) geven aan de achterzijde en zijkant van het hoofd. Men ervaart dan de hoofdpijn als klacht, terwijl de oorzaak zich in de monnikskapspier bevindt.
Men kan deze triggerpoints ontwikkelen, dit wordt veroorzaakt door geen goede houding, eenzijdig beweegpatroon, eenzijdige houding, stress/spanning, een acuut trauma, en dergelijke. De behandeling van deze hoofdpijnklacht kan zijn: dry needling, manuele triggerpointtherapie van de spieren, rekken, massage, houdingstherapie, oefentherapie, mobilisaties/manipulaties, etc.
> Nekklachten
Te veel spanning in de monnikskapspier kan ook lijden tot nekklachten. Ook kan men in dit geval moeite hebben met het draaien en kantelen van het hoofd. Deze hypertonie (verhoogde spierspanning) kan ontstaan bij stress, een verkrampte of verkeerde houding, ten gevolge van een andere blessure in bijvoorbeeld nek of rug, instabiliteit van de nek. De meest voorkomende behandelingen van dit type nekklachten kan bestaan uit: manuele technieken, dry needling therapie, oefentherapie, houdingstherapie, masseren.
> Armklachten
Deze spier kan ook vaak uitstralende pijn naar de schouder en/of armen veroorzaken. De oorzaak hiervan zijn de triggerpoints die zorgen voor uitstralende pijnpatronen.
Voor meer informatie zie hier een onderzoek over dry needling bij deze spieren.
Hoe ontspan ik de monnikskapspier?
Spanning in deze spier en klachten komen vaak niet uit het niets opzetten. Er zijn altijd oorzaken die zorgen voor een te gespannen trapezius (monnikskapspier). Daarom is het belangrijk na te gaan wat de echte onderliggende oorzaak van de spanning is. Er zijn verschillende manieren om spieren te ontspannen. Hieronder beschrijven we een aantal ontspanningstechnieken die ervoor kunnen zorgen dat de spier ontspant en de pijn verdwijnt.
- Massage
Door het masseren pakken we de spierknopen aan en verbetert de doorbloeding in de spier. De spier ontspant hierdoor zodat we de pijn kunnen verlichten.
- Rust
Het is belangrijk dat men voldoende rust neemt en om schouders te ontspannen. Waneer de spier rust heeft, kan deze herstellen.
- Beweging
Door te rekken en oefeningen te doen kun de spanning en pijn in de monnikskapsier verminderen. Vraag de fysiotherapeut hierbij om hulp.
- Warmte behandeling
Warmtebehandeling kan bij elke spierpijn verlichting geven. Het bevordert het genezingsproces door de bloedtoevoer naar de aangetaste spier te stimuleren. Hierdoor krijgt de spier meer zuurstof en voedingstoffen wat belangrijk is voor het herstel.
- Advies en coaching
In de meeste gevallen wordt spanning in de trapezius veroorzaakt door stress, onderdrukte emoties, (jeugd)trauma’s en/of persoonskenmerken. In de praktijk, maar ook in de Pijn Reset Methode helpen wij om deze oorzaken te elimineren.
Hoe kun men de trapezius trainen?
Er is een aantal oefeningen waarbij men de monnikskapspier goed kan aansterken door middel van krachttraining. Uiteraard zijn het oefeningen die uitgevoerd worden in de functie van de m. trapezius zoals hierboven beschreven. Hieronder worden de belangrijkste oefeningen weergegeven. De fysiotherapeut kan hierbij helpen om advies te geven als men deze spier wil gaan trainen.
- Shrugs (schouders heffen met een barbell)
- Standing Dumbbell Upright Row
- Reversed Shrugs (waarbij de barbell zich achter de rug bevindt)
- Horizontal Row Shrugs
- Dumbbell Shrugs (schouders heffen met dumbbells)
- Smith Machine Shrug (schouders heffen d.m.v. de Smith Machine)
- Kettlebell/Dumbbell Angled Press
- Single-arm trap-3 raise
- Incline Prone Dumbbell Shrugs
TMS: de oorzaak van trapezius klachten
In veel gevallen worden er bij pijnklachten geen lichamelijke oorzaak gevonden. Deze klachten zijn meestal te verklaren door het Tension Myositis Syndrome (TMS)
De pijnspecialist Dr. Sarno is de bedenker en ontwikkelaar van een behandelmethode die TMS klachten kunnen verhelpen. Deze methode is erop gericht om chronische spanning en pijn in de trapzius te behandelen.
Behandeling van de trapzius
Een fysiotherapeut kan deze klachten zeer effectief behandelen. Wanneer men alles al heeft geprobeerd en er spraken is van chronische klachten, dan is de Pijn Reset Methode zeker geschikt om spanning en pijn uit de trapzius te halen. Dit is een chronische pijn cursus die is verdeelt in 12 weken en is opgebouwd op basis van de methode die door Dr. Sarno is ontwikkeld.
Meer informatie over deze spier?
Meer weten over de m. trapezius, oftwel de monnikskapspier? Of geïnteresseerd voor een afspraak maken om te kijken of men met behulp van fysiotherapie klachtenvrij kunt worden? Maak hier direct een afspraak en wij zorgen ervoor dat pijnklachten behandeld worden.
Ontdek hier ook alles over